Dameskleding in de Franse tijd
De dameskleding in de Franse tijd ken je misschien al van Jane Austen-verfilmingen als Pride and Prejudice. Hieronder geven we een overzicht van de verschillende lagen. We geven ook wat moderne alternatieven zodat je wat makkelijker een kostuum kunt maken. Je kostuum hoeft namelijk echt niet historisch correct te zijn.
- Zie ook onze YouTube-speelijst en Pinterest-bord voor inspiratie, tips en achtergronden
Onderkleding
Voor de dames beginnen we met een chemise tot op de knie. Daaroverheen gaat een rijglijfje/stays. In tegenstelling tot veel corsetten zitten hier weinig baleinen in, buiten de houten ‘busk’ midvoor. Een lang lijfje maakt de lijnen rond de buik gladder en ondersteunt de buste. Een korter lijfje ondersteunt vooral de buste.
De onderjurk gaat over de chemise en is vaak even lang of iets korter dan de overjurk, maar niet langer dan enkellang. Er zaten geen mouwen aan en hij werd verder volgens ongeveer hetzelfde patroon gemaakt. Soms zaten er wat extra plooien aan de achterkant om de hele jurk wat meer volume te geven. Omdat de jurk zelf soms (een beetje) doorzichtig was diende deze laag ook om het geheel fatsoenlijk te houden.
Bovenkleding
De jurk zelf kwam in veel varianten en kleuren. De taille lag in het begin van de Franse tijd heel hoog, strak onder de buste maar later in de periode werden er steeds vaker jurken gedragen waar de taille dichter bij de natuurlijke taille zat. Het lijfje zit vrij strak met een behoorlijk diep decolleté, wat overdag vaak bedekt werd met een chemisette/vals kraagje of halsdoek/fichu. De lengte van jurk kan variëren van net iets voorbij de enkels tot op de vloer met een sleep. De meest iconische mouwen in deze periode zijn de korte pofmouwtjes. Maar gewone lange mouwen kwamen ook voor en enorm veel variaties daarop.
Voor verschillende gelegenheden kon er nog een laag over de jurk gedragen worden, dit heet een pelisse. Voor een gala kan dit bijvoorbeeld bestaan uit een lijfje zonder mouwen met een sleep. In een meer dagelijkse setting werd ook wel een (gewikkelde) jas/ tuniek over de jurk gedragen. Deze kon tot de vloer komen maar was meestal korter dan de jurk zelf, zodat deze nog te zien was.
Jasjes bestonden in verschillende lengtes en hadden ook de modieuze taille net onder de buste. De korte spencer kwam niet lager dan de taille-lijn. Andere jassen vielen langer, tussen de knie en de lengte van de jurk.
Schoenen
Nette damesschoenen waren laag of enkellang, met puntige tenen en lage (of geen) hakken. Ze waren gemaakt van leer of van stof. Vooral stoffen schoenen konden in allerlei kleuren gemaakt worden en versierd met kant en lint. Buiten droegen vrouwen nog wel eens overschoenen zodat hun mooie balschoenen niet vies zouden worden op weg naar een feestje.
Haar en hoofd
In de regel hadden dames lang haar wat opgestoken was. Los haar was voorbehouden aan kinderen of dames van lichte zeden. Getrouwde vrouwen en personeel droegen vaak een mutsje op het haar. Dat kon gehaakt zijn, of gemaakt van dun katoen met kant of borduursel.
Ongetrouwde vrouwen droegen vaak geen mutsjes op het hoofd, wat weer ruimte gaf voor meer uitgebreide kapsels. De voorste lokken van het haar werden vaak gekruld gedragen. In die tijd werd dat gedaan door de gewenste lokken in rollers/doeken te rollen en er ‘s nachts mee te slapen, maar het is natuurlijk ook met een krultang te doen. Aan de achterkant werd het haar opgestoken, soms met vlechten of accessoires.
Omdat V&V een theepartijtje is (en geen bal) verwacht de gastvrouw van niemand dat ze in hun beste bal-haarstijlen komen. Simpel is ook prima.
Bekijk hier onze Pinterest-galerij met fashionplates en bewaard gebleven dameskleding.